گزارش بلك بلاگ
ارزیابی از عدم چاپ كاغذی روزنامه ها
بلك بلاگ: بالاخره اعلام گردید كه روزنامه ها می توانند از 30 فروردین به صورت چاپی منتشر شوند. اما این تجربه دو هفته ای عدم چاپ كاغذی روزنامه ها می تواند ارزیابی جدی تری از وضعیت فعلی روزنامه ها به ما دهد.
به گزارش بلك بلاگ به نقل از مهر حدود سه ماهی است كه از جولان ویروس كرونا در كشور می گذرد. ویروسی كه روش زندگی را دستخوش تغییرات محسوسی كرده است. پای این میهمان ناخوانده به رسانه ها نیز باز شده است. بعضی از روزنامه ها قبل از عید به استقبال تعطیلی بلندمدتی رفتند كه همچنان ادامه دارد. اما سه روز پیش خبر ممنوعیت موقت چاپ روزنامه ها و مطبوعات كاغذی منتشر گردید و واكنش های زیادی برانگیخت. این خبر نگرانی ها و مخالفت هایی نیز به دنبال داشت. تا جایی كه مدیران ۷ روزنامه با انتشار نامه ای خواهان لغو این ممنوعیت شدند. اما آیا همه روزنامه ها به مصوبه ستاد ملی كرونا عمل كردند؟ خبرنگار مهر در گفتگو با مسئولین چند روزنامه وضعیت فعلی انتشار آنها را پیگیری می كند.
اكثریت نیز تابع پیروی از این دستور شدند و بی سر وصدا به صورت بر خط (آنلاین)، سایت روزنامه ها و سایر فضاهای در دسترس به كار خود ادامه دادند.
ماجرا از كجا آغاز شد؟
۱۱ فروردین طبق اعلام خبر كمیته اطلاع رسانی و مدیریت جو روانی ستاد ملی مقابله با كرونا، چاپ نسخه كاغذی نشریات تا اختتام اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی ممنوع گردید. برمبنای مصوبه كمیته اطلاع رسانی و نظر به اینكه انتشار مطبوعات و نشریات كاغذی مستلزم فعالیت مجموعه ای از افراد از خبرنگاران تا فعالان صنعت چاپ و توزیع خواهد بود و این روند ممكنست به صورت بالقوه به شیوع بیشتر بیماری منجر شود پس در امتداد عمل به الزامات طرح ملی فاصله گذاری اجتماعی مصوب ستاد ملی مقابله با كرونا، نسخه كاغذی نشریات تا اختتام این طرح چاپ نخواهد شد.
برمبنای این مصوبه روزنامه های ایرانی كه بنابر سنت همیشگی پس از اختتام تعطیلات نوروزی به روی پیشخوان دكه ها می آمدند، حالا حق انتشار عمومی ندارند و باید از شیوه های دیگری برای اطلاع رسانه ای استفاده كنند. این نخستین بار است كه در سالهای اخیر ممنوعیت چاپ سراسری روزنامه ها به مدیران آنها ابلاغ می شود. تجربه جدیدی كه روزنامه نگاران ایرانی باید از سر بگذرانند. بنابر آنچه روزنامه اعتماد نقل كرده است با بیان این مصوبه، دست كم ۸۵ روزنامه در روز شنبه ۱۶ فروردین و ۱۰۰ روزنامه در روز یكشنبه ۱۷ فروردین صفحه های روزنامه خودرا به صورت الكترونیك منتشر نمودند. این به جز دو روزنامه «ایران» و «شرق» بود كه در تعطیلات نوروزی هم به صورت الكترونیك منتشر شدند. غایب انتشار الكترونیك مطبوعات در این دو روز، روزنامه «سازندگی» بوده است.
كدام روزنامه ها خواهان لغو این ممنوعیت شدند؟
اما ظاهراً مدیران روزنامه ها از مصوبه جنجالی ستاد ملی كرونا گلایه داشتند. به فاصله یك روز برخی از مدیران مسئول روزنامه های مختلف كشور در نامه ای به حسن روحانی رئیس جمهور كشور خواستارصدور مجوز چاپ كاغذی روزنامه ها و لغو این مصوبه شدند.
علیرضا بختیاری، رئیس هیأت مدیره انجمن و مدیرمسؤول روزنامه دنیای اقتصاد، الیاس حضرتی عضو هیأت مدیره انجمن و مدیرمسؤول روزنامه اعتماد، محمدعلی وكیلی عضو هیأت مدیره انجمن و مدیرمسؤول روزنامه ابتكار، مصطفی كواكبیان عضو هیأت مدیره انجمن و مدیرمسؤول روزنامه مردم سالاری، منصور مظفری عضو هیأت مدیره انجمن و مدیرمسؤول روزنامه آفتاب یزد، نعمت الله شهبازی عضو هیأت مدیره و دبیر انجمن و مدیرمسؤول روزنامه گل، محمدرضا سعدی نایب رییس هیأت مدیره انجمن و مدیرمسؤول روزنامه جهان صنعت از امضاءكنندگان این نامه بودند. در این نامه باتوجه به اوضاع فعلی كشور از روحانی خواسته شده بود: «در این شرایط حساس كه حضور پر رنگ رسانه ها می تواند نقش مؤثر، آگاهی بخش و كمك كننده داشته باشد، دستور فرمائید ستاد مقابله با كرونا اجازه چاپ روزنامه ها را بصورت كاغذی (با اتخاذ تدابیر بهداشتی و فنی) صادر نماید تا جامعه رسانه ای كشور بتواند در این مقطع مهم نقش سازنده و تاریخی خودرا برای عبور از بحران با همراه سازی عموم مردم ایفا كند».
روزنامه ها چه كردند؟
مسعود فروغی، سردبیر روزنامه فرهیختگان در گزارش بلك بلاگ به نقل از مهر از میزان استقبال از نسخه های آنلاین روزنامه ابراز رضایت كرد. بگفته وی همانگونه كه تعطیلی سینماها، مسابقات ورزشی، سالن های تئاتر، كنسرتهای موسیقی، اماكن مذهبی مهم مثل حرم ها در یكی از شلوغ ترین موقعیت های زمانی شمسی و قمری، نمازهای جمعه و حتی برنامه های تلویزیونی پربیننده امر غیر عادی نیست، نسخه كاغذی روزنامه ها نیز به همین شكل است. وی درباب تعطیلی نسخه چاپی روزنامه اظهار داشت: «تعطیلی چاپ نشدن روزنامه برای ما عاشقان كاغذ روزنامه غمی بزرگ و صدمه ای مهیب است اما روزنامه ها در شرایط كنونی تحت فشار سنگینی قرار می گیرند؛ چون برخلاف رسانه های مجازی پروسه تولید محتوا و خروجی گرفتن از آن در رسانه های مكتوب از زنجیره ای متشكل از خبرنگار، دبیر، ویراستار، صفحه آرا و … تا سردبیری تشكیل می شود. از طرف دیگر چاپ نسخه كاغذی زنجیره ای دیگر از همكاران در چاپخانه و توزیع و فروش را درگیر می كند. حتما هیچ كس مثل خود روزنامه نگاران از لطمه تعطیلی نسخه كاغذی در مدت زمانی قابل توجه بیشتر لطمه نمی بینند. اما كرونا خیلی از قواعد و محاسبات انسان ها را زیر سوال برده و این بلا برای روزنامه نگاران انگشت كوچك آن تغییرات است».
در انتهای این گفت و گو فروغی اضافه كرد: «روزنامه ها چه چاپ بشوند چه مدتی كوتاه مجبور باشند فقط فایل پی دی اف داشته باشند و از شبكه های اجتماعی با مخاطب صحبت كنند، باید بسته های تحلیلی و فراتر از خبرهای بی سروته كانال های تلگرامی البته با فرمی جذاب تولید كنند و با روش های جدید توزیع به مخاطب آن برسانند، البته بحث مفصل درباره اینكه برای روزنامه (معبد ما!) چه كاری باید نماییم تا در شرایط غیركرونایی مخاطب بیشتری داشته باشیم بماند برای بعد. فعلاً تا آن روز بجای اینكه فكر نماییم چاپ نشدن یا شدن یعنی مرگ و زندگی روزنامه نگاری، فكری به حال ظرفیت های موجود كنیم».
آرش خوشخو، سردبیر روزنامه هفت بامداد از انتشار روزنامه به صورت آنلاین ابراز نارضایتی می كند. وی معتقد می باشد میزان بازدید و استقبال خوانندگان از نسخه های آنلاین نسبت به روزنامه كاغذی كمتر شده است اما خوش بین است كه وضع این روزنامه نسبت به سایر روزنامه ها از نظر خوانده شدن مطالب بهتر است. او معتقد است: «از آنجاییكه این انتشارت در بخش خصوصی است، نسخه های آنلاین از نظر اقتصادی به هیچ وجه به صرفه نیست چون نمی توان از این طریق بر هزینه ها فایق آمد. این روزها نسخه های آنلاین بیشتر تبدیل به یك دورهمی شده است تا یك كار انتشاراتی.»
خوشخو همین طور از حق تكثیر، اینگونه سخن به میان آورد: «این روزها حق تكثیر یك دغدغه شمرده می شود. خوشبختانه روزنامه ها رایگان نیستند و از این بابت نگرانی وجود ندارد كه نسخ ما به صورت غیرقانونی منتشر شوند اما اگر حق كپی رایت تصویب شود درست است كه كار در ابتدا كمی سخت می شود اما بعد از مدتی روزنامه ها می توانند به صورت مستقل عمل كنند». بگفته این سردبیر تنها نگرانی موضوع كروناست كه بعد از اتمام آن به روال عادی خود بازخواهند گشت.
در گفتگویی دیگر مهدی عرفاتی، سردبیر روزنامه جام جم، ضمن میزان بازدید و رضایت خوانندگان از این روزنامه اظهار داشت: «در حال حاضر، ما به سبب نداشتن ابزار دقیق اندازه گیری نمی توانیم بگوییم كه مردم چه مقدار ازاین عملكرد راضی هستند و ارزیابی این مساله فعلاً كمی زود است. اما فارغ از این بازخوردها اصل حضور در فضای مجازی می تواند نقطه قوتی جهت استفاده از تمام ظرفیت های موجود باشد». وی افزود: «هویت اصلی مطبوعات به كاغذی بودن آن است. روزنامه های كاغذی مخاطبان كلاسیك دارند و سال ها همراه روزنامه ها بودند وهمواره طبق عادت به كیوسك ها مراجعه می كردند. ما در ۵، ۶ سال قبل نیز مشكلاتی در مطبوعات و چاپ روزنامه ها داشتیم و این مشكلات فقط به روزهای كرونایی ختم نمی شود».
او درباره عدم بهره مندی حال حاضر از بخش آگهی ها ونیازمندی های روزنامه اضافه كرد: «بخش آگهی ها محل تامین منابع مالی ما هستند و متضرر شدن این بخش بدیهی است. ما در كانال پیام رسانی جام جم حدود ۵ هزار عضو داریم. به طور قطع اگر سفارش دهندگان آگهی به اطمینان برسند و هم افزایی های بیشتری با ما داشته باشند می توانیم دراین زمینه موفق تر عمل كنیم». عرفاتی از برنامه ها و چشم اندازهای آینده جهت استفاده بیشتر و بهتر از روزنامه آنلاین این انتشارات اظهار داشت: «ما از سال ۹۸ اهداف و برنامه هایی برای تقویت و توسعه فضای مجازی داشتیم اما خوشبختانه مسئله كرونا این امر را تسریع كرد. بطور قطع از ظرفیت های موجود در سایت ها و پیام رسان ها خصوصاً پیام رسان های داخلی استفاده خواهیم كردیم تا از این طریق خبرها را به مخاطبان ارجاع دهیم. این وعده را می دهم كه به زودی اتفاقات خوشایندی خواهد افتاد و تهدیدها را به فرصت تبدیل خواهیم كرد».
خبر خوش دستیار آقای وزیر به مطبوعاتی ها
در این میان پیام برازجانی، دستیار وزیر تعاون كار و رفاه اجتماعی، در توییت خود نوشت: «با موافقت محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی از منابع تسهیلات تخصیصی برای نجات كسب و كارها در بحران كرونا ۱۰۰ میلیارد تومان به مطبوعات برای گذر از این شرایط سخت اختصاص یافت. از آنجائیكه این تسهیلات شامل رسانه هایی می گردد كه تعدیل نیرو نداشته باشند امیدوارم برای حفظ اشتغال روزنامه نگاران مؤثر باشد».
انتشار روزنامه های كاغذی از شنبه آتی / تهران از ۳۰ فروردین
كمیته اطلاع رسانی ستاد ملی كرونا با صدور اطلاعیه ای درباره توزیع و انتشار نشریات كاغذی در هفته آینده توضیحاتی ارائه نمود. در این اطلاعیه آمده است: بی گمان تلاش شبانه روزی همكاران رسانه ای در سطح ملی واستانی برای ایفای نقش مؤثر و پیشگام اطلاع رسانی در مقابله با كرونا بیش از گذشته نمایان نمود و جا دارد ازتلاش مستمر و ۲۴ ساعته سربازان گم نام نظام اطلاع رسانی كشور درصحنه مقابله با كرونا تقدیر و تشكر بعمل آید. به اطلاع می رساند با توجه به اجرای طرح فاصله گذاری هوشمند از روزشنبه ۲۳ فروردین در سراسر كشور كلیه نشریات چاپی با رعایت دستورالعمل های بهداشتی ابلاغی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكی، امكان انتشار خواهند داشت.
همچنین نظر به اهمیت و نقش مؤثر نسخه چاپی رسانه ها و هماهنگی بعمل آمده با مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، در شهر تهران نیز كه طرح فاصله گذاری هوشمند از روز ۳۰ فروردین اجرا می شود، چاپ نشریات شامل این محدودیت نخواهد بود و روزنامه ها و نشریات چاپی می توانند از روز ۲۳ فروردین، پروسه تولید، چاپ و توزیع را آغاز نمایند.عبور از بحران؟در این روزها كه شبكه های اجتماعی و مجازی هر روز نسبت به گذشته جای بیشتری در زندگی ها باز می كنند و روزنامه و انتشارات كم كم رخت بربسته و كم رنگ می شود حال باید دید بعد از عبور از این بحران چه تدابیری می اندیشند تا بتوانند با قوت بیشتری به كارخود ادامه دهند. باید دید می توانند با زحمتی مضاعف و البته خون دل خوردن آن هم در شرایطی كه فیك نیوز ها و عاملان جنگ روانی عرصه را در دست دارند این فرصت را باردیگر از آن خود كرده و حافظ منافع شأن باشند و باردیگر مردم را سر پیشخوان دكه ها بیاورند؟
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب