سید مهدی شجاعی مطرح كرد؛
قلم به مثابه محراب است آنرا به هر قیمتی نفروشیم!
به گزارش بلک بلاگ، سیدمهدی شجاعی اظهار داشت: قلم به مثابه محراب است و در محراب جز عبادت و بندگی کار دیگری نباید کرد. به تبع این مورد حفظ حریت و آزادگی قلم اهمیت زیادی دارد که ما قلم را به هر قیمتی نفروشیم.
به گزارش بلک بلاگ به نقل از مهر، مراسم رونمایی کتاب «ماهی ماه» نوشته عطیه سادات حجتی دوشنبه ۲۸ آبان همزمان با سی و دومین هفته کتاب در فرهنگسرای رسانه اجرا شد.
سید مهدی شجاعی در آغاز این جلسه، ضمن اشاره به آیه ای از قرآن اظهار داشت: خداوند تشکر از پدر و مادر را هم ردیف تشکر از خودش قرار می دهد و می فرماید «اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ» و وقتی خداوند چنین اهمیتی برای تشکر از والدین قائل است، یعنی این مساله اهمیتی زیادی دارد و باز بین پدر و مادر، مادر جایگاه ویژه تر و ارزشمندتری دارد. روایت است که کسی نزد پیامبر می رود و می پرسد به چه کسی خوبی کنم پیامبر می فرماید به مادرت. او برای دومین بار و سوم نیز می پرسد به چه کسی خوبی کنم و پیامبر باز پاسخ می دهد به مادرت. بار چهارم که می پرسد پیامبر جواب می دهد به پدرت و همین طور اشاره ای که قرآن به مدت وضع حمل و شیر دادن مادر می کند اشاره مستقیم دارد به جایگاه بلند مادر. همین طور موضوع دیگری که ارزش این کتاب را بیشتر می کند، توجه به این مقوله از نظر جهان بینی توحیدی و اعتقادی است یعنی نویسنده می توانست نامه هایی عاشقانه خطاب به مادرش بنویسد اما این میزان محتوا و جهان بینی و حقایق و معرفت در آن نباشد اما همین که او با چنین جهان بینی به موضوع نگریسته کار ارزشمندی است که تا حالا قبل از این انجام نشده است.
وی همین طور با اشاره به این شعر نظامی «بلبل عرشند سخن پروران/ باز چه مانند به آن دیگران؟/ پیش و پسی بست صف کبریا /پس شعرا آمد و پیش انبیا»، به جایگاه سخنوران و نویسندگان اشاره نمود و اظهار داشت: نظامی زبان شعر و ادب را در امتداد پیامبران تلقی کرده و در اینجا این معنا متجلی می شود که وقتی شما حقایق الهی را بیان می کنید، سایه ای از پرده پیغمبری است.
این نویسنده در ادامه اظهار داشت: اول باید بدانیم آن کسی که خداوند قلم را به او مرحمت کرده، انسان ویژه ای است و خداوند از هر چند میلیون نفر، قلم و ذوق نوشتن را به یک نفر عنایت می کند. به همین دلیل من باور دارم که حتی اگر کسی بدون اعتقاد به معارف، هنری خلق کند این هنر از آسمان می آید و انسان باید توجه داشته باشد که این نعمت را در همان مسیری که خداوند خواسته صرف کند و توجه به صاحب و واهب این نعمت نخستین و مهم ترین شرط حق شناسی و نمک شناسی است. این قدرشناسی در این بحث خیلی جای حرف دارد و به باور من قلم به مثابه محراب است و در محراب جز عبادت و بندگی کار دیگری نمی شود کرد و نباید کرد. اگر کسی در محراب نماز بخواند به این خاطر که دیگران ببینند شرک است بدین سبب توجه به کسی که این نعمت را به ما داده حرف اول است. همین طور به تبع این مساله حفظ حریت و آزادگی قلم اهمیت زیادی دارد که ما قلم را به هر قیمتی نفروشیم.
شجاعی اظهار داشت: سفارش بعدی من این است که که اهل قلم به کم راضی نشوند و به کار دم دستی و ابتدایی رضایت ندهند. یعنی همانطور که نظامی می گوید «هر چه در این پرده نشانت دهند / گر نپسندی به از آنت دهند» قاعده جهان هستی همین است و نویسنده اگر به کم راضی نشود موهبتی که از بالا می رسد موهبت برتر خواهد بود. یا شاعری می فرماید «مرا معانی کوتاه دلپسند نباشد / چو کر نمی شنوم تا سخن بلند نباشد!» ایهامی که در کر بودن و نشنیدن سخن دارد نکته ظریفی است که اشاره به منبع تغذیه ما دارد که آن چه می شنویم را به آن دقت نماییم تا ورودی هایمان، ورودی های باارزش و مهمی باشد و من گاهی تعجب می کنم از آدمیزادی که به خوراک جسمش توجه می کند اما به خوراک روحش توجهی ندارد و این یکی از با اهمیت ترین لطمه هایی است که ما به شدت با آن مواجه ایم.
وی درباره ی رسالت اهل قلم اظهار داشت: یکی از مهم ترین رسالت های نویسنده آگاهی بخشی است یعنی که هنرمند درد جامعه را بشناسد و جلوتر از جامعه حرکت نماید. در قدیم افرادی بودند به نام «رائد قبیله» که قبل از کاروان حرکت می کردند تا ببیند مشکل و خطری کاروان را تهدید نکند و این رائد قبیله فرد بسیار ارزشمندی بود و به اعتقاد من هنرمند نیز چنین جایگاهی دارد و باید تشخیص مصیبت ها و دردهای جامعه را زودتر از دیگران بدهد و به فکر درمان باشد. موضوع دیگری که خیلی جدی است توجه به این است که هنرمند بر خلاف عوام نباید تحت تأثیر جو قرار بگیرد و عموماً حکومت ها دوست دارند حرف هایی که دلشان می خواهد را از زبان هنرمند شنیده شود و در پی تحمیق و استعمار استعمار مردم هستند و از نمودها و نشانه هایش نیز همین فیلترینگ و ممیزی است. حال در این فضا اگر ورودی های نویسنده همان رادیو و تلویزیون یا دروغ هایی باشد که گفته می شود، آن وقت نویسنده، جایگاه روشنگری نمی تواند پیدا کند.
این نویسنده اظهار داشت: متأسفانه یکی از هنرهای ما در این سال ها این بوده که تا توانستیم از یک جامعه متدین و اسلامی با باورهای اعتقادی به نقطه ای برسیم که تنها ۱۰ درصد در دانشگاه ها نماز بخوانند یا تیراژ کتاب را از متوسط ده هزار و بیست هزار تای اول انقلاب به ۲۰۰ نسخه برسانیم! این تکنیک و منش مبتنی بر عوامل مختلف مثل ارعاب و تحمیق است اما نویسنده باید جایگاهش به شکلی باشد که اولاً این حریت را داشته باشد که قلمش را نفروشد و ثانیا تابع حقیقت باشد بطورمثال همین نویسنده کتاب «ماهی ماه» می توانست با سفارشی نویسی کاری کند که کتابش با تیراژهای بالا به چاپ گوناگون برسد و فروش های عمده داشته باشد ولی روی حقایق و معارف ایستاده و برایش بیان این حقایق و معارف اهمیت داشته است. این حریت چیزی است که ما به آن نیاز داریم البته که حریت هزینه دارد و نمی شود شما استقلال داشته باشید اما مثل بقیه بتوانید زندگی کنید.
شجاعی همین طور درباره ی اهمیت توجه مسئولین به مقوله فرهنگ اظهار داشت: در روایات آمده است که مردم به حکام خود شبیه ترند تا پدر و مادرهایشان یعنی اگر ما با تنزل فرهنگ در بین مردم مواجه هستیم این محصول شخصیت و رفتار زمامداران است. حجت الاسلام جوادی آملی حفظ الله نیز می فرماید ظاهر جامعه تجلی باطن مسئولین است. آگاهی دادن توسط هنرمند و نویسنده اتفاق می افتد و در فضای اختناق و انسداد بیشترین لطمه را همین اهل هنر می خورند. البته که کار خانم حجتی مشکلی برای چاپ نداشتند اما کاری از نویسنده دیگری بود که قرار بود نخستین کتابش را منتشر کند و با وجود سخت گیری ها و تصحیح هایی که ما بر آن انجام داده بودیم، سه سال در وزارت ارشاد گیر کرد و در نهایت نصف کتاب سلاخی و حذف شد یعنی از ۲۰۰ صفحه کتاب ۷۰ صفحه ماند که شیر بی یال و دم و اشکم شده بود! البته که این کار با کسی که تازه می خواهد کارش را شروع کند هیچ نتیجه ای جز تشویق او به کنار گذاشتن قلم ندارد و آنهائیکه دست به این اقدام زدند نیز این مساله را می دانستند و مشکلشان این است که دوست ندارند چنین کتاب منتشر شود. در این شرایط این که تیراژ متوسط کتاب به ۲۰۰ نسخه رسیده دغدغه چه کسی است؟ مسئله چه کسی است که کتاب از سبد خانوار حذف شده است؟ این که دیگر کار دشمن نیست ولی دغدغه اش هم وجود ندارد همانطور که دغدغه اقتصاد مردم وجود ندارد. این ها چیزهایی است که هنرمند باید به آنها توجه کند و تحت تأثیر فضای عوام فریبانه قرار نگیرد و حرف حقیقت را به هر قیمتی بزند.
وی با اشاره به تیراژ کتاب «ماهی ماه» اظهار داشت: در بحث فرهنگ گرفتار لطمه جدی هستیم و هیچکس این دغدغه را ندارد که وقتی کاری ارجمند با مفاهیمی متعالی ۲۰۰ نسخه منتشر می شود اتفاق تلخی است که من هرچند در آغاز نشست انتشار این کتاب را تبریک گفتم اما وجه دیگرش این است که انتشار چنین کتابی با این تیراژ بسیار تلخ است. من در مقدمه ای برای کتاب یکی از دوستان نوشتم که اگر مدیرهای فرهنگی ما اهل مطالعه بودند الان تیراژ این کتاب باید حداقل هزار نسخه بود البته که همین جمله را نیز ارشاد حذف کرد! شاید بگویید مسائل دیگری مثل فضای مجازی نیز روی پایین آمدن سرانه مطالعه بی تأثیر نیست اما اصل داستان این است که فضای فرهنگی ما اساساً ارزشی برای مطالعه قائل نیست و مراکزی مثل وزارت ارشاد و مراکز فرهنگی که وظیفه شان پشتیبانی از آثار فرهنگی است الان تبدیل به ژاندارم شده اند و تمام دغدغه شان ممیزی و فیلترینگ است. اگر نه بستر فراهم کردن برای خلق یک اثر ارجمند، ساز و کاری دارد که در کشورهای دیگر آنرا می بینیم در صورتیکه دغدغه ما این است که فلان کلمه یا جمله را حذف نماییم و اخیراً نیز عرض کردم که واقعاً این کارها تأثیری ندارد و این تجربه را ما قبلاً تکرار کردیم. زمانی سر ویدئو، زمانی سر ماهواره و حالا بر سر فیلترینگ اما تکنولوژی به نحوی پیش می رود که دسترسی مردم به اطلاعات بالاخره اتفاق می افتد و فقط ما با این سیاست ها آنرا به تعویق می اندازیم خودرا بدنام می نماییم. اگر نه تمام این مطالب با فاصله ای منتشر می شوند بعنوان مثال همین کتاب اخیر خود من که درباره ی زندگی حضرت سجاد (ع) بود بخشهایی از آن حذف شد و من بالاخره آنها را در فضای مجازی منتشر می کنم و این تکنیک خیلی بدتر است. این طور نیست که بشود دست و پای همه را بست و با این تکنیک و شیوه به عاقبت رسید.
در ادامه این جلسه عطیه حجتی نویسنده کتاب اظهار داشت: بخش مهمی از این نامه ها عذرخواهی های من از مادرم هستند، چون تنها راهی که برای به دست آوردن دل مادرم بلد بودم نوشتن نامه است. راستش من قصد انتشار این نامه ها را نداشتم و گروهی در واتساپ ساخته بودم برای همین عذرخواهی های مکتوب از مادر. در ابتدا هم تصمیم داشتم تنها چهل نامه برای مادرم بنویسم اما ذوق و شوقی که ایشان پس از خواندن نامه ها نشان می داد مرا مجاب کرد که نوشتن نامه ها را ادامه دهم. چند تایی از این نامه ها را برای استاد شجاعی فرستادم و ایشان نیز پیشنهاد چاپ کتاب را دادند و امیدوار هستم این کتاب قسمتی از خطاهای مرا جبران کند و صبوری و متانت مادر را در قاب کلمات ماندگار کند.
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب