صدر مطرح كرد؛
تدوین تاریخ شفاهی از مولفه های پدافند غیرعامل در حوزه فرهنگ است
به گزارش بلک بلاگ، معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران اظهار داشت: حوزه تاریخ شفاهی از مولفه های مهم پدافند غیرعامل در حوزه فرهنگ است.
به گزارش بلک بلاگ به نقل از مهر، فاطمه صدر، معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در رابطه با فعالیت معاونت پژوهش و منابع دیجیتال در حوزه نرم افزاری پدافند غیرعامل با اعلان اینکه پدافند غیرعامل ابعاد مختلفی دارد؛ اظهار داشت: پدافند غیرعامل علاوه بر ابعاد امنیتی و نظامی از بُعدِ فرهنگی هم قابل توجه است و سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران بعنوان یک نهاد مرجع و حاکمیتی به بُعدِ فرهنگی و علمی و شناختی پدافند غیرعامل بیشتر می پردازد.
وی اضافه کرد: یکی از کارهای معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان در حوزه پدافند غیرعامل در زمینه بکارگیری فناوری در حفاظت و حراست میراث مکتوب و غیرمکتوب ایران اسلامی و بخصوص منابع سازمان است منابعی که به صورت کاغذی، فیلم یا صوت در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران است به مرور زمان و بر اثر آفت و صدمه های احتمالی در معرض تخریب قرار می گیرد، که نقش پدافند غیرعامل در این بخش، توجه به داشته های فکری، معنوی و فرهنگی سازمان و تبدیل آن به منابع پایدار می باشد.
معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران با اشاره به چگونگی ایجاد منابع پایدار اظهار داشت: باتوجه به گسترش فضای مجازی و تکنولوژی های جدید و دیجیتال ضروریست که در امر دیجیتال سازی این میراث تسریع شود. سازمان از حدود ۱۰ سال پیش فرآیند دیجیتال سازی را آغاز نموده است. سازمان با تهیه اسکنرهای جدید در مدیریت حاضر امر دیجیتال کردن را تسهیل و تسریع داده است. این فرآیند شامل دیجیتال سازی اسناد آرشیوی، نسخ خطّی، نسخ چاپ سنگی، و فیلم و صوت است.
فاطمه صدر در ادامه، ایجاد بستر مناسب به منظور بهره مندی پژوهشگران ازمنابع مختلف تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی ادبی، هنری ایرانی و اسلامی را از دیگر وظایف درحال انجام این معاونت بیان کرد و اظهار داشت: دراین زمینه دو نوع فعالیت به انجام رسیده است. در قسمت نخست، بخشی از پژوهشگران و اعضای هیات علمی سازمان در زمینه های سندپژوهی و نسخه پژوهی و هم بررسی تحولاتی که در سیر تاریخی در مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور به وجود آمده را مورد پژوهش قرار داده اند و از طرف دیگر پژوهشگرانی از خارج از سازمان رجوع و درخواست می کنند که روی منابع موجود در سازمان، پژوهش انجام دهند. از همین رو سازمان علاوه بر برنامه دیجیتال سازی خود، منابع درخواستی رجوع کنندگان را دیجیتال کرده و به نیازهای پژوهشی محققان و پژوهشگران پاسخ می دهد. ازاین رو دیجیتال سازی در اولویت فعالیت ها قراردارد. فعالیت دوم، ایجاد و ارتقاء کتابخانه دیجیتال سازمان است. باتوجه به ظرفیتهای موجود در سازمان، پژوهشگران استانی یا خارج از کشور می توانند اسنادی که قابلیت دسترس پذیری عمومی دارند را از راه کتابخانه دیجیتال به منابع مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.
تدوین تاریخ شفاهی از مولفه های مهم پدافند غیرعامل در حوزه فرهنگ است
این مدرس دانشگاه با بیان این مطلب که حوزه تاریخ شفاهی از مولفه های مهم پدافند غیرعامل در حوزه فرهنگ است؛ اظهار داشت: در حوزه تاریخ، مورخان وقایع تاریخی و رویدادهای گذشته را تاریخ نگاری می کنند. در این بخش، سندهای خام در اختیار آنها قرار می گیرند و وظیفه گویا کردن سند را به عهده دارند. اما حوزه تاریخ شفاهی در ارتباط با تاریخ معاصر است و رسالت استخراج و ارائه، تجربیات و دیدگاه ها و ناگفته های پنهان در گنجینه خاطرات، نهادها و شخصیت های مهم تاریخی را به دوش می کشد؛ شخصیت هایی که در زندگی خود شاهد وقایع تاریخی فرهنگی، اجتماعی، ادبی، سیاسی و… بوده اند که لزوماً توسط تاریخ نگاران مکتوب و مستند نشده است و خلاء سندی ماست.
صدر اضافه کرد: سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران از سالهای دور انجام طرح های تاریخ شفاهی را در دستور کار قرار داده است. بدین سان که در مرحله اول، خاطرات ثبت می شوند و در مرحله دوم سرگذشت ها، تدوین شده و انتشار مصاحبه های تاریخ شفاهی در دستور کار می گیرد. در همین راستا آن بخش از مصاحبه های تاریخ شفاهی که محدودیت دسترسی ندارند و از سوی خود مصاحبه شونده به سازمان مجوز انتشار داده شده و همینطور بنابر مصلحت هایی که در فضای حکمرانی کشور وجود دارد امکان چاپ و انتشار دارند؛ در انتشارات معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان بعنوان یک کار علمی مستند منتشر می شود. آن بخش از مصاحبه های تاریخ شفاهی که قابلیت انتشارعام ندارند هم در قسمت تالار اطلاع رسانی تاریخ شفاهی به صورت یک تالار رقومی در اختیار پژوهشگران قرار می گیرد که می توانند داخل سازمان از این منابع بهره گیرند.
معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران پیرامون این نکته که از کارکردهای تاریخ شفاهی به بازنمایی هویت ملّی ایرانی ها اختصاص دارد؛ در پاسخ به این پرسش که انجام مصاحبه های تاریخ شفاهی در ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تا چه اندازه می تواند مأموریت سازمان در راه پدافند غیرعامل را در حوزه فرهنگ محقق کند؟؛گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران نه تنها در حوزه تاریخ شفاهی بلکه به سبب در اختیار داشتن منابع غنی در حوزه های مختلف در مبحث تقویت و استقامت هویت ملّی و دینی و هویت اجتماعی یاری رسان است. بخشی از منابع نسخ خطّی و کتاب های قدیمی با موضوع هایی چون نجوم، ادبیات، پزشکی، داروشناسی و غیره در کتابخانه دیجیتال سازمان برای جوانان، دانشجویان و یا دانش آموزان قابل نمایش است که با دیدن این نسخ خطّی به داشته ها و تاریخ شفاهی، پیشینه هویتی خود پی می برند و این مساله برای آنها بسیار جذاب خواهد بود. البته این بخش از توجه نوجوانان و جوانان به منابع در ارتباط با گذشته تاریخی ما است. اما در تاریخ معاصر است که جلوه گر می شود و جوانان با ظرافت ها، ناگفته ها و فراز و فرود شخصیت های موثر در تاریخ معاصر و تحولات حکومت های مختلف و دوره های متقاوت آشنا می شوند که این شناخت در هویت یابی نسل جوان خیلی موثر است. چونکه انتقال تجربه درقالب تاریخ شفاهی باعث می شود از یافته های تاریخی عبرت آموزی کنند و در زمان حال برای ساختن آینده از آنها بهره بگیرند.
بهره گیری از هوش مصنوعی کمک رسان بازیابی هویت فرهنگی است.
صدر با اشاره به این مطلب که هوش مصنوعی ارتباط مستقیم با مبحث دارد و می تواند کمک رسان حفظ و تقویت هویت جامعه باشد؛ اظهار داشت: تکنولوژی های جدید یک شمشیر دولبه است که هم میتوان آنرا به استخدام خود درآورد و استفاده مفید از آن کرد و هم میتوان مرعوب و تسلیم آن شد. هوش مصنوعی از فناوری های نوینی است که با ابتکارات و توانمندی های خود انسان را شگفت زده می کند. چونکه امکان پردازش سریع و وسیع منابع را فراهم می آورد.
معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اضافه کرد: تا قبل از این ظهور هوش مصنوعی فرصت زیادی از نیروی انسانی گرفته می شد تا یک منبع را لیست نویسی کند و در اختیار و پژوهشگران قرار دهد. هم اکنون هوش مصنوعی در فرآیند تنظیم و توصیف اسناد، لیست نویسی کتاب ها و بازیابی اطلاعات، سرعت عمل بالایی، کاربردسازی و مدیریت داده ها، دارد و به دنبال آن، نیروی انسانی که از کارشناسانِ زبده هم هستند، نقش کنترل گیری یافته های نهایی آنرا دارند و انسان بدین صورت از تکنولوژی های جدید در سطوح بالاتر استفاده می نماید.
این مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه فرهنگ اظهار داشت: یکی دیگر از مهم ترین کاربردهای هوش مصنوعی، کمک در جستجوی دقیق و سریع منابع است. در شرایط کنونی پژوهشگران از راه متادیتای موجود در سامانه های وبگاه و کتابخانه دیجیتال سازمان می توانند جستجوهایی را انجام دهد که این جستجوها در قسمت های خاص و محدودی از منابع است. اما با بهره مندی از هوش مصنوعی و از راه امکان نرم افزاریOCR یا مبدل های تبدیل گفتار به متن یا تصویر به متن، کاوشهای عمیق و دقیقی به انجام می رسد. اخیرا مقرر است فناوری OCR بر روی کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران سامانه قرار می گیرد که قابلیت جستجوی دقیق در همه کلمات، عکس ها و منابع یک سند را فراهم می آورد. از منظر پدافند غیرعامل از راه انجام پژوهش های علمی و مستند بر روی تایخ و فرهنگ، جنبه هویتی ایرانی ها تقویت می شود. چونکه جستجوی دقیق و سریع منابع می تواند در چارچوب کتاب، طرح پژوهشی و مقاله علمی هویت ساز به جامعه ارائه شود.
توجه پدافند غیرعامل به حوزه فرهنگ، اجرایی ضروری و اولویت دار است
فاطمه صدر، معاون پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در جمع بندی صحبت های خود در رابطه با حضور و تاثیر پدافند غیرعامل در زمینه فرهنگ اضافه کرد: اگر یک ملت بخواهد ملتی قوی، مستحکم، متحد و اثرگذار باشند و احساس بی هویتی و خودباختگی نداشته باشد باید به تآثیر پدافند غیرعامل درعرصه گسترده فرهنگ توجه همراه با اولویت کند. ازاین رو پدافند غیرعامل فقط به حوزه زیرساخت ها مانند پل ها، سدها، بزرگراه ها یا به عرصه های نظامی و امنیتی محدود نمی شود و اگر پدافند غیرعامل، توجه خویش را به حوزه فرهنگ بیشتر نشان دهد؛ ملتی مستحکم و خودباور و همراه با عزت نفس برای ساختن آینده بهتری خواهیم داشت. نکته مهم اینست که در ظاهر، داشته های سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در حوزه منابع، مستندات و میراث گذشتگان خلاصه می شود اما اگر از منظر پدافند غیرعامل به این سازمان، دانشگاه، پژوهشگاه، سرمایه انسانی، کارمند، دانشجو و پژوهشگر، و تولیدات رسانه ای نگاه شود؛ این مراکز می توانند در ارتقاء روحیه خودباوری، مقاوم سازی، انگیزه بخشی، اعتماد به نفس و توجه به هویت ملّی و غنای تمدنی مردم ایران و بلکه ایران فرهنگی موثر باشند.
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب