در گزارش بلك بلاگ عنوان شد؛
تبعات فعالیت رسانه ای در زمینه های نشر غیرقانونی
به گزارش بلک بلاگ مدیرکل مطبوعات داخلی وزارت ارشاد اظهار داشت: نمی خواهیم مانع ادامه حیات رسانه هایی شویم که کد کارگاهی ندارند اما رسانه های فاقد کد، از حمایت های قانونی برخوردار نخواهند شد.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه_ فاطمه ترکاشوند: طبق ماده ۴۶ قانون مطبوعات مصوب مجلس شورای اسلامی صاحب امتیاز موظف است خبرنگاران و دست اندرکاران رسانه اش را بیمه کند تا اگر بهر دلیلی رسانه تعطیل شد خبرنگاران بتوانند از حقوق قانونی خود بهره مند شوند و در ماده ۳۱ بخشنامه اجرائی این قانون، مصوب سال ۹۵ هیئت دولت که الزام قانونی دارد هم گفته شده اگر رسانه ای همکاران خودرا بیمه نکند مشمول حمایت های مادی و معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نخواهد شد.
این نکات را ایمان شمسایی، مدیر کل مطبوعات و خبرگزاری های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اقدام جدید معاونت مطبوعاتی برای ساماندهی وضعیت رسانه ها در آذرماه امسال توضیح داده بود.
اما این که این قانون و بخشنامه اجرائی آن تا چه اندازه در امتداد ساماندهی وضعیت رسانه ها خصوصاً در رابطه با خبرنگاران شان مؤثر بوده و ظرف چند ماه اخیر تا چه اندازه برای دریافت کد کارگاهی بیمه برای رسانه ها، الزام به وجود آورده است، موضوعی است که باردیگر از ایمان شمسایی پیگیر شدیم.
مشروح این گفت و گو را در ادامه می خوانید.
* آیا این قانون الان اجرائی شده و رسانه ها موظف به گرفتن کد کارگاهی هستند؟
طبق قانون موظف می باشند چون این الزام قانون مطبوعات است. اما درحال حاضر به خاطر شرایط خاص کرونائی و اقتصادی، فرصتی داده شده تا با تأخیر این کد کارگاهی را دریافت نمایند کمااین که قبلاً هم چنین چیزهایی بود. بطورمثال ما در یارانه ای که الان نوبت پرداخت آنست، فقط برای روزنامه ها و خبرگزاری ها اعمال شده و برای سایرین مثل پایگاه های خبری-تحلیلی و هفته نامه ها و ماهنامه ها و فصل نامه ها اعمال نکرده ایم. اما از نظر قانونی آنها هم موظفند.
* در سالهای اخیر رسانه هایی که در حد یک سایت یا یک کانال تلگرامی یا یک صفحه اینستاگرامی هستند، زیاد شده اند و بعضاً در رویدادهای رسمی هم برای تولید محتوا حاضر می شوند در صورتیکه شاید حقوق خبرنگاران شان مثل بیمه هم رسمیت نیافته باشد. این الزام کمکی به حل این مشکل می کند؟
اول این که رسانه های فعال در تلگرام و اینستاگرام لزوماً رسانه مجوزدار از طرف هیئت نظارت بر مطبوعات که نیستند. یک وقتی رسانه ای رسمی مثل همین خبرگزاری مهر، کانال تلگرامی و اینستاگرامی دارد، اما آن رسانه ای که هیئت نظارت بر مطبوعات مجوز می دهد برای ما در موضوع گرفتن کد کارگاهی مسئله هستند. یعنی اگر من بطور شخصی بروم یک رسانه دایر کنم و چندین هزار عضو هم داشته باشم، الزامی به گرفتن کد ندارم. البته این به آن معنا نیست که این ها رسانه نیستند بلکه قانونا رسانه مجوزدار شناخته نمی شوند و در نتیجه هیئت نظارت هم در جایگاهی نیست که بخواهد با آن برخورد کند یا از او کد کارگاهی بخواهد.
اما نکته اینجاست که اگر چنین رسانه ای تخلفی بکند دیگر پرونده اش به هیئت نظارت و دادگاه مطبوعات ارجاع داده نمی گردد.
* این تبعات سوئی ندارد؟ نمی گردد این دست رسانه های پرمخاطب و اثرگذار، الزام قانونی داشته باشند هم به خاطر حراست از حقوق خبرنگاران شان و هم به خاطر حقوق مخاطبان شان؟
در مورد تلگرام که اصلاً امکان پذیر نیست چون خودش در کشور ما فیلتر است. یعنی اول باید مسئله قانونی اش را جاهایی مثل مرکز ملی فضای مجازی و نهادهای بالاتر حل کنند.
* یعنی خود آن بستر انتشار اول باید قانونی باشد که بعد بشود برای رسانه قرارگرفته بر آن بستر، الزام قانونی ایجاد کرد
دقیقاً. یعنی خود تلگرام طبق قانون اساساً مجوز فعالیت ندارد که بعد درباره کانال های آن حرف بزنیم. ولی طبق آنچه که قانون مطبوعات به ما می گوید، دراین زمینه بیشتر سیاست تشویقی مورد توجه اش قرار دارد تا سیاست تنبیهی. یعنی وقتی می گوید بیایید مجوز هیئت نظارت بر مطبوعات بگیرید، هم در صورتیکه به مشکل قانونی برخورد کنید و تخلفی پیش بیاید شما را به دادگاه رسانه با حضور هیئت منصفه متخصص و اهل رسانه می فرستند که مزیت بزرگی است اما در غیر این صورت اگر صاحب کانالی در تلگرام یا سایتی غیرمجوزدار باشید و گرفتار مشکلی بشوید، به دادگاه کیفری یا پلیس فتا و نهادهایی از این دست ارجاع داده می شوید. بدین سبب داشتن مجوز، یک امتیاز شمرده می شود.
* پس به این دلیل از طرف ارشاد به رسانه ها خیلی سخت گرفته نمی شود؟
علت این که اصلاً نمی گردد خیلی سخت گرفت این است که بسیاری از سایت های فعال، رسانه به مفهوم فعالیت رسانه ای و مطبوعاتی نیستند. بطورمثال یک مؤسسه علمی یا یک آموزشگاه رسمی پرمخاطب یا یک فروشگاه بزرگ است که سایت اطلاع رسانی هم دارد. تقریباً همه خدمات خدماتی این را دارند که خیلی موضوع را گسترده می کند اما در فعالیت و رسالت مطبوعاتی و رسانه ای نمی گنجند. مثل این که هر منشوری، کتاب یا نشریه محسوب نمی گردد و طبیعتاً این ها کار را گسترده می کند. بدین سبب موضوع را به مطبوعات و فعالیت رسانه ای برای مجوز گرفتن محدود می نماییم و مزایا و امتیازاتی تعریف می نماییم که گرفتن این مجوزها، حمایت های قانونی و حمایت های ملی مثل یارانه و آگهی های مطبوعاتی اجاره دفاتر را برای رسانه ها تسهیل کند.
* در کنار این مزایا، الزامات قانونی را هم برای رسانه های مجوزدار به همراه می آورد؟
مثل همین ماده ۴۶ قانون مصوب مجلس که می گوید اگر یک روزی بهر دلیلی رسانه مجوزداری تعطیل شد، کارکنان و خبرنگاران آن رسانه باید از حقوق قانونی شان برخوردار بشوند. در حقیقت این قانون از خود قشر خبرنگار حمایت می کند. الان چقدر پیش می آید که خبرنگاری سال ها برای رسانه ها بصورت ثابت و نه حق التحریر -که بحث آن جداست- کار می کند اما بیمه ای دریافت نمی کند؟ به هر حال این آدم زمانش را تمام وقت در اختیار رسانه اش گذاشته، اما به خاطر نبود کد کارگاهی و بیمه، حالا از حقوق اولیه اش مثل زمان بازنشستگی و بیمه و… محروم است. این ها کم نیستند.
* آماری وجود دارد که الان چه تعداد از رسانه ها کد کارگاهی دارند و چه تعداد ندارند؟
باید از سامانه «ای رسانه» استعلام نماییم اما بطور کلی حدود ۱۴ هزار رسانه رسمی مجوزدار داریم که تقریباً بالای ۹۰ درصد روزنامه ها کد کارگاهی دارند. بسیار کم است روزنامه ای که نداشته باشد البته ما وقتی کار را شروع کردیم روزنامه بسیار مشهوری هم بود که سابقه انتشار طولانی هم داشت اما کد کارگاهی نداشت! بعد از آن که پیامک ما برای صاحبان امتیاز ارسال شد تازه مبادرت به ثبت کد کردند.
* به نظر شما این قانون چقدر توان اجرائی دارد؟ بطورمثال برای رسانه های فعال و پرمخاطبی که فقط در اینستاگرام، صفحه دارند هیچ تبعات قانونی سوئی وجود دارد که او را ملزم به گرفتن مجوز و تبعا کد کارگاهی کند؟
از زمانی که الزام آرا ابلاغ کردیم، تعداد بیشتری از رسانه ها برای دریافت کد اقدام نمودند و به نظرم این قانون، قانون مؤثری بوده است. اما بالاخره خود صاحب امتیاز این اختیار را دارد که تصمیم بگیرد چون مراجع قانونی، چنین الزامی را ایجاد نکرده اند که بطورمثال در صورت عدم دریافت کد کارگاهی، امتیاز رسانه را لغو می نماییم یا تبعاتی از این دست، آنها را تهدید کند. البته در بعضی موارد این طور است بطورمثال ماده ۱۶ قانون مطبوعات تصریح می کند که اگر مقدار مشخصی زمان از گرفتن مجوز آن بگذرد اما منتشر نشود، لغو امتیاز خواهد شد.
ماده ۴۶ هم می گوید رسانه موظف است بیمه کند اما ما نگفتیم اگر کسی بیمه نکرد، لغو امتیاز می شود چون یک زمانی، یک فردی، یک سایت یا صفحه شخصی می زند و خودش همه کارهایش را انجام می دهد و حق دارد که فعالیتش را داشته باشد و بیمه ای نخواهد. حالا این که به لحاظ قانونی مجوز دادن به این رسانه درست است یا نه بحث دیگری است اما اگر مجوز داده شد، من نمی توانم او را ملزم به گرفتن کد کارگاهی کنم.
با این حال در این موارد هم برخورد قانون مطبوعات تشویقی است و می گوید اگر کسی حمایت می خواهد، برود کد کارگاهی بیمه را دریافت کند اما این مساله برای ادامه حیاتش نباید مانعی بتراشد. بدین سبب مانعش نمی شویم اما حمایتش می نماییم. منطقی هم هست چون چیزی مثل یارانه مقرر است کسری بودجه شما را جبران کند و طبیعتاً رسانه ای که تعداد بیشتری نیرو دارد و توان بیشتری برای فعالیت می گذارد، حق بیشتری از یارانه و حمایت های دیگر دارد.
اشتباهی که اینجا در قسمتی از اهالی رسانه وجود دارد این است که فکر می کنند یارانه مطبوعات برای این است که رسانه های ضعیف را ارتقا دهد. شاید این هم باشد اما وظیفه اصلی یارانه و بودجه حمایتی طبق تعریف قانون، است که یارانه مطبوعات، پولی است که از بودجه عمومی برای ارتقا فرهنگ مطالعه و رشد سواد رسانه ای مردم باید هزینه شود و رسانه ای که بیشتر در این راستا تلاش می کند و تعداد نیروهای بیشتری را هم سر کار برده و اشتغال زایی کرده و هزینه های بیشتری هم دارد، طبیعتاً حق مضاعفی هم از یارانه مطبوعات دارد. اما به هر حال ما هم نمی خواهیم مانع فعالیت سایر رسانه های کوچک باشیم. شاید حتی بشود از این ماده قانونی تفسیری در این راستا بهره برد که چنین رسانه هایی لغو مجوز شوند اما ما چنین تفسیری نداریم و فقط می گوئیم که حمایت هایمان معطوف به آن دسته ای خواهد بود که کد را دریافت می کنند.
منبع: blackblog.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب