آخر حیات اولین گالری ایرانی با اجرای مرگ
نخسین گالری ایران در تابستان سال ۱۳۲۸ با هدف برقراری ارتباط جدی با مخاطبان كم تعداد هنرهای تجسمی راه اندازی شد و برخلاف عمر كوتاه شش ماهه اش كه با حادثه ای ناگوار به پایان رسید، توانست سنگ بنای خوبی برای آغاز فعالیت گالری های هنری در ایران باشد.
به گزارش بلک بلاگ به نقل از ایسنا، گالری «آپادانا، کاشانه هنرهای زیبا» در شهریور ۱۳۲۸ توسط محمد جوادی پور، حسین کاظمی و هوشنگ آجودانی راه اندازی شد؛ تا برای اولین بار فضایی مشخص برای نمایش آثار هنری و بخصوص آثار نوگرا فراهم گردد و هنر از آن شکل دوردست خود، جنبه عام تر و مردمی تری پیدا کند. البته پیش تر هم نمایشگاه های هنری برگزار می شدند، اما اغلب به صورت گروهی و با همکاری میان انجمن های فرهنگی ایران با کشوهایی همانند شوروی و فرانسه.
در واقع گالری آپادنا به شکلی توانست باب برگزاری نمایشگاه های انفرادی در ایران و امکان برقراری ارتباط مستقیم میان مردم و هنرمندان را بگشاید. باید این نکته را در نظر داشت که در آن دوران هنرمندان عرصه هنرهای تسجمی چندان مجالی برای خودنمایی و ارتباط با مردم نداشتند و تنها آنهایی که از روی اقبال یا بدشانسی نامشان در مطبوعات ذکر می شد، برای مخاطب نامی آشناتر بودند.
محمود جوادی پور در بخشی از خاطرات خود، اولین مراحل تاسیس گالری «آپادانا» را اینگونه روایت می کند که «به همراه حسین کاظمی و هوشنگ آجودانی این ور اون ور را گشتیم در خیابان آن و در خیابان شاهرضا که انقلاب فعلی باشه. نبش شمال شرقی خیابان بهار، آنجا ما پنج دهنه مغازه پیدا کردیم که اینها کنار هم بودند. اینها را آمدیم اجاره کردیم و تمام تیغه های بین اینها را برداشتیم که شد یک سالنی با پنج دهنه و اینجا را کردیم به اسم «آپادانا، کاشانه هنرهای زیبا». به هر حال این دفتر آنجا بود و ما شروع کردیم به مرتب نمایشگاه گذاشتن. از خودمان شروع کردیم اول کارهای من بود؛ اسفندیاری بود؛ کاظمی بود ویشکایی بود؛ که این کارها را آنجا نمایش می گذاشتیم.»
به مرور زمان، گروه هنرمندان گالری «آپادانا» که اغلب از فارغ التحصیلان دانشکده هنرهای زیبا بودند، به این نتیجه رسیدند که برای آشنایی بیشتر مخاطب با هنرهای تجسمی قبل از برگزاری نمایشگاه های هنری احتیاج به فراهم کردن فضایی برای آشنایی و آموزش هنر مدرن است. در نتیجه تصمیم گرفتند که در کنار نمایش آثار هنری، جلسات سخنرانی و شب نشینی هایی را هم برگزار کنند.
جوادی پور در بخشی از خاطرات خود نوشته است: «به اسم شب نشینی بلیت می فروختیم، بلیتی پنج تومن و با آن یک شام سرد می دادیم و پذیرایی می کردیم و جمعیتی حدود دویست و سیصد نفر می آمدند، اول کمتر و بعد بیشتر. جمعیت که می آمدند این دوستان ما مدعوین را می بردند پای تابلوها و شروع می کردند راجع به تابلوها صحبت کردن، راجع به هنر، نقاشی. و به مرور این عده ای که می آمدند با هنر سر و کار پیدا کردند. و یک جمعیتی شدند که ما آخر سر حساب کردیم در حدود پنج شش هزار نفر که ما اینها را با هنر آشنا کردیم و به هنر علاقه مند و بسیاری از اینها رفتند دنبال نقاشی، دنبال موسیقی. و این یک راهگشایی بود برای جوان های ما ادامه داشت تا امروز.»
گالری آپادانا حدود ۶ ماه فعالیت خویش را با برگزاری ۴ نمایشگاه و تعدادی شب نشینی و جلسات سخنرانی ادامه داد. در اولین نمایشگاه آثاری از حسین کاظمی و جوادی پور به نمایش درآمد. دومین نمایشگاه به آثار هوشنگ پزشک نیا اختصاص داشت. در این نمایشگاه که ۲۱ آذر ۱۳۲۸ آغاز شد، نقاشی معروف «مصلوب» که تا آن زمان در جایی نمایش داده نشده بود، به معرض نمایش گذاشته شد. برنامه بعدی، نمایشگاهی گروهی از آثار احمد اسفندیاری، جواد حمیدی، کاظمی، پزشک نیا، جلیل ضیاءپور و عبدالله عامری بود که تا ۱۵ اسفند ۱۳۲۸ ادامه داشت.
چهارمین و آخرین نمایشگاه گالری آپادانا اختصاص به تازه ترین آثار حسین کاظمی داشت که برداشت او از زندگی مردم نواحی روستایی کردستان به تصویر کشیده شده بود. این نمایشگاه از نیمه اسفند تا نیمه فروردین ۲۹ بر قرار بود.
آخرین فعالیت گالری آپادانا برگزاری سخنرانی رضا جرجانی درباره «تاثیر هنر و روح اجسام در هنر» بود. او که مقالات زیادی در مجلات و مطبوعات آن دوره منتشر نموده و مشوق خیلی از شخصیت های ادبی و هنری برای حضور در گالری آپادانا بود، در همان ابتدای سخنرانی ۲۴ فروردین ۱۳۲۹ در گالری سکته کرد و درگذشت؛ با مرگ جرجانی عمر «کاشانه هنرهای زیبا» هم به پایان رسید و درهای گالری برای همیشه بر روی بازدیدکنندگانش بسته ماند.
* اطلاعات تاریخی این گزارش از کتاب «تحولات تصویری هنر ایران» به قلم سیامک دل زنده، برگرفته شده است.
منبع: بلك بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب